การ Broadcast วิทยุผ่านอินเตอร์เน็ตนั้น อาจถูกเรียกในศัพท์ต่างๆ เช่น Radio Online , Internet Radio ฯลฯ แต่ไม่ว่าจะเรียกว่าอะไร เอาเป็นว่าตามหลักการมันก็ คือ การฟังเพลงหรือวิทยุผ่านระบบอินเตอร์เน็ตนั่นเอง ซึ่งก็คล้ายกับการรับฟังผ่านเครื่องวิทยุธรรมดา แต่เจ้าสิ่งนี้จะฟังได้จากทุกที่ที่เชื่อมต่อด้วยระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต โดยการรับสัญญาณนั้นจะต้องใช้โปรแกรม เช่น Windows Media Player , Real Player , Winamp หรือโปรแกรมอื่นๆ ที่มีไว้สำหรับแปลงสัญญาณ
จากรูปด้านบน จะเห็นได้ว่าการทำ Broadcast นั้น จะประกอบด้วย 3 ส่วนหลัก ได้แก่ ส่วนแรก คือ Server จะมีโปรแกรมทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมและเข้ารหัสสัญญาณระหว่างผู้รับสัญญาณ (ผู้ฟัง) และผู้ส่งสัญญาณ โปรแกรมที่นิยมใช้ ได้แก่ โปรแกรม SHOUTcast Server ของค่าย Nullsoft (เป็น Freeware ครับ) ส่วนที่ 2 คือ ผู้ส่งสัญญาณ (จากรูปคือ My Computer) ในเครื่องผู้ส่งสัญญาณนั้น จะมีโปรแกรมที่ทำหน้าที่ในการแปลงสัญญาณหรือ Encoding ซึ่งที่นิยมใช้ได้แก่ DSP Plug In Winamp และ SAM Broadcaster โดยโปรแกรมดังกล่าวจะทำหน้าที่ส่งสัญญาณเสียงที่ Encode แล้วไปยัง External Server ส่วนสุดท้าย คือ ผู้รับสัญญาณ จะมีโปรแกรมที่ทำหน้าที่เรียกสัญญาณจาก Server แล้วแปลงกลับมาเป็นสัญญาณเสียงให้รับฟัง ซึ่งผู้ส่งสัญญาณอาจเขียน Script เพื่อให้ผู้รับสัญญาณเรียกฟังเสียงผ่านหน้า Web Browser ได้
ที่กล่าวไปเบื้องต้นทั้งหมดนั้น หลายคนอ่านแล้วอาจรู้สึกเหมือนว่าจะมีขั้นตอนในการทำที่ยุ่งยากซับซ้อน แต่ความจริงแล้วไม่ยากเลยครับ โดยขั้นตอนการ Setup โปรแกรมสำหรับเป็น Server และ Broadcaster นั้นผมจะอธิบายให้ฟังอย่างละเอียดในเรื่องต่อไปนะครับ
สามารถฟังตัวอย่างวิทยุ Online ได้ที่ www.siba.ac.th/ipradio
